Groźby karalne – co grozi zgodnie z art. 190 kk i jak się bronić?
Co to jest art. 190 par. 1 kk?
Art. 190 par. 1 Kodeksu karnego odnosi się do przestępstwa zwanego groźbą karalną. Polega ono na zapowiedzi popełnienia przestępstwa na szkodę innej osoby. Aby groźby karalne mogły zostać uznane za przestępstwo, muszą wzbudzać u pokrzywdzonego uzasadnioną obawę, że groźba rzeczywiście może zostać spełniona. Nie każde grożenie jest więc przestępstwem — tylko takie, które realnie zagraża bezpieczeństwu osobistemu lub majątkowemu pokrzywdzonego.
Groźba karalna może być wyrażona słownie, pisemnie, gestem, a także za pomocą innych środków komunikacji, w tym przez internet. Przestępstwo to jest ścigane na wniosek pokrzywdzonego – oznacza to, że ściganie rozpoczyna się dopiero po zgłoszeniu przez osobę zagrożoną.
Za ten czyn grozi kara:
- grzywny,
- ograniczenia wolności,
- pozbawienia wolności do 2 lat.
Ochrona prawna związana z art. 190 kk ma chronić wolność i poczucie bezpieczeństwa osób pokrzywdzonych groźbami karalnymi. Przepis wymaga, by groźba była skierowana tak, że budzi realną, czyli uzasadnioną obawę u pokrzywdzonego. Dzięki temu odróżnia prawdziwe groźby karalne od zwykłych wyzwisk czy słów bez znaczenia.
Jakie są przesłanki groźby karalnej w art. 190 par. 1 kk?
Aby groźba została uznana za groźbę karalną zgodnie z art. 190 par. 1 kk, muszą być spełnione następujące przesłanki:
- Groźba musi wzbudzać u pokrzywdzonego uzasadnioną obawę – nie wystarczy subiektywne odczucie dyskomfortu; obawa musi być racjonalna i oparta na konkretnych przesłankach.
- Groźba musi dotyczyć popełnienia przestępstwa na szkodę osoby zagrożonej lub jej bliskich – grożenie wykroczeniem lub naruszeniem dóbr cywilnoprawnych nie podlega karze z art. 190 kk.
- Sprawca musi działać umyślnie – groźba nie może być przypadkowa czy niezamierzona.
- Groźba może być wyrażona słownie, pisemnie lub poprzez gesty.
- Może być wyrażona w różnych miejscach, także w Internecie, na przykład na portalach społecznościowych, przez e-mail czy komunikatory.
Groźby karalne często pojawiają się w formie grożenia pobiciem, zabójstwem, szantażem czy zniszczeniem mienia. W dobie internetu coraz częściej są przesyłane drogą elektroniczną, co wymaga od pokrzywdzonych i instytucji ścigania uważnego monitorowania takich sygnałów.
Przykład: Jeśli ktoś otrzyma groźbę śmierci przez wiadomość na portalu społecznościowym i poczuje uzasadnioną obawę, to może składać wniosek o ściganie sprawcy zgodnie z art. 190 kk.
Jakie są konsekwencje prawne za groźby karalne z art. 190 kk?
Groźby karalne są przestępstwem zagrożonym karą:
- grzywny,
- ograniczenia wolności,
- pozbawienia wolności do 2 lat.
Orzeczenia sądu mogą także zawierać środki zabezpieczające, takie jak zakazy kontaktowania się czy zbliżania do pokrzywdzonego, chroniące przed dalszą eskalacją zagrożenia.
Warto podkreślić, że ściganie groźby karalnej następuje na wniosek pokrzywdzonego. Oznacza to, że bez zgłoszenia przez osobę poszkodowaną organy ścigania nie rozpoczną postępowania. Dlatego bardzo ważne jest, aby pokrzywdzony wiedział, jak zgłosić groźbę, co może uczynić na Policji lub u prokuratora.
Skuteczne ściganie i kara za groźby karalne mają na celu ochronę pokrzywdzonych oraz odstraszanie sprawców przed powtarzaniem takich czynów.
Jakie są przykłady groźb karalnych zgodnie z art. 190 kk?
Przykłady groźb karalnych obejmują:
- Groźby pozbawienia życia lub ciężkiego uszkodzenia ciała — np. groźby śmierci lub pobicia, które wywołują u ofiary uzasadnioną obawę.
- Groźby szantażu – zapowiedź ujawnienia kompromitujących informacji lub nagrań, które mogłyby zaszkodzić pokrzywdzonemu.
- Groźby zniszczenia mienia – np. zapowiedź podpalenia mieszkania lub zniszczenia samochodu.
- Groźby wyrażone bezpośrednio, słownie, pisemnie lub przez Internet – np. w wiadomościach SMS, e-mailach czy opublikowane na portalach społecznościowych.
Wszystkie wymienione groźby muszą wzbudzać u pokrzywdzonego prawdziwą, uzasadnioną obawę o ich spełnienie.
Jak się bronić przed oskarżeniem z art. 190 kk?
W jaki sposób bronić się przed oskarżeniem o groźby karalne?
Obrona opiera się głównie na wykazaniu, że:
- brak było umyślności w działaniu — np. groźba nie była celowa, lecz była żartem, nieporozumieniem lub wynikała z braku świadomości,
- poszkodowany nie odczuwał uzasadnionej obawy — czyli obawa była subiektywna i nie miała podstaw racjonalnych,
- istnieją dowody na poparcie wersji oskarżonego, na przykład zeznania świadków, nagrania czy korespondencja elektroniczna.
W praktyce ważne znaczenie ma pomoc adwokata, który dobierze właściwą taktykę obrony, zabezpieczy dowody i reprezentuje oskarżonego przed sądem. Współpraca z profesjonalnym pełnomocnikiem zwiększa szanse uniknięcia kary.
Najczęstsze elementy skutecznej obrony zamieszczono w tabeli:
| Element obrony | Opis |
|---|---|
| Brak umyślności | Wykazanie, że sprawca nie miał zamiaru grozić umyślnie |
| Brak uzasadnionej obawy | Dowody na brak realnych podstaw do lęku u pokrzywdzonego |
| Zeznania świadków | Potwierdzenie wersji oskarżonego lub podważanie zeznań pokrzywdzonego |
| Materiały dowodowe | Nagrania, korespondencja, inne materiały obalające zarzuty |
| Pomoc profesjonalnego adwokata | Wsparcie w przygotowaniu obrony i reprezentacja w postępowaniu |
FAQ
Co grozi za groźby karalne opisane w art. 190 kk?
Groźby karalne zagrożone są karą grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do 2 lat. Ściganie odbywa się na wniosek pokrzywdzonego.
Jakie przesłanki musi spełniać groźba karalna?
Groźba musi być skierowana tak, aby wzbudzić u pokrzywdzonego uzasadnioną obawę, musi dotyczyć popełnienia przestępstwa i musi być umyślna.
Czy groźby w internecie podlegają karze?
Tak, groźby wyrażone za pomocą Internetu, np. w mediach społecznościowych czy mailowo, mogą być uznane za groźby karalne, jeśli spełniają warunki z art. 190 kk.
Jak się bronić przed zarzutem groźby karalnej?
Obrona polega na wykazaniu braku umyślności oraz braku uzasadnionej obawy u pokrzywdzonego, wsparta dowodami i świadectwami świadków. Warto skorzystać z pomocy adwokata, który zapewni profesjonalne wsparcie.
Znajomość przepisów dotyczących groźb karalnych oraz art. 190 par. 1 kk pozwala lepiej zrozumieć, co grozi sprawcy, a także jak skutecznie się bronić. Pomoc profesjonalnego adwokata jest często niezbędna do właściwego prowadzenia sprawy i ochrony praw wszystkich stron procesu.
Artykuł zawiera wykładnię przepisów dotyczących groźb karalnych oraz praktyczne wskazówki dotyczące obrony i konsekwencji prawnych zgodnie z polskim kodeksem karnym – art. 190 kk.
